Hamlet (William Shakespeare) | Kitap Yorumu

Yazar: William Shakespeare, Çevirmen: Sabahattin Eyüboğlu,
Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

Şatonun civarında gezinen eski Danimarka kralının hayaletinin bir derdi var gibi görünmektedir. Her gece aynı yerde dolanan bu hayaleti görmesi için kralın oğlu Hamlet'e haber verilir. Kralın hayaletinin söyledikleri kan dondurucudur. Kral, bizzat kendi kardeşi ve kraliçe tarafından öldürüldüğünü oğlu Hamlet'e söyler. Hamlet intikam almalıdır.

Beş perdeden oluşan oyunda Hamlet'in öğrendiği bu sırla beraber babasının intikamını alma hikayesini okuruz.

Dergi: Kafkaokur\ Ocak 2021. Çizim: Gülşah Minsin.

Sanıyorum ki Hamlet ismini duymayanınız, görmeyeniniz yoktur. Varsa da, aaaa duymayalım lütfen, çok ayıp olacaktır. Hamlet, ünü ve varlığı içinde bulunduğu kurguyu ve hatta yazarını dahi aşmış bir karakterdir. Pek çok kez sahnelenmiş, pek çok kez uyarlanmış bu oyuna ismini vermiştir. Peki nedir Hamlet'i böylesine ölümsüz kılan? Hamlet için, bir karakterin de ötesinde, insan ruhunun derinliklerindeki kara noktalara büyüteç tutan bir düşünce biçimini simgeliyor da diyebiliriz. 

Babasına yönelik korkunç ihanetin intikamını almak için kendini entrikaların içine atıp, bu entrikalardan yeni entrikalar doğuran bir karakter Hamlet. Buraya kadar ilginç bir şey yok, değil mi? Sonuçta tüm intikam hikayeleri birbirine benzer. Entrika doludur. Ancak bu oyunda durum farklı. Çünkü genç prens, kılıcına ve hatta zihnine dahi sarılmadan evvel, vicdanına sarılıyor. Karşıdaki insanların vicdanlarını, ağzından dökülen iğneleyici, mecazlı ve bir o kadar da manalı sözlerle yansıtıyor Hamlet. Onu ölümsüz kılan özelliğinin de bu olduğunu düşünüyorum. İnsan doğasının güce yönelik hırsı, yalnızlığın içindeki bocalayışı, aşka dair coşkusu ve ardından hissettiği kırık hayallerinin acısı... Hamlet, bir intikam hikayesinin ötesini barındırıyor içinde. Bu nedenle olacak ki, insan doğası değişmedikçe, Hamlet de ününü korumaya devam edecektir.

Kitabın dilinin akıcı olması bir yana, zaten bir tiyatro metni olduğu için de ayrıca okuma kolaylığına sahip. Buna ek olarak içinde altını çizdiğim, dolayısıyla üstünde düşündüğüm pek çok cümle bulunuyor. Aşağıda kitaptan bazı alıntılara yer vereceğim ancak çok daha fazlasının altını çizdiğimi de belirtmeliyim. Bu bakımdan sizinle paylaşmak için seçim yapmak biraz zor oldu.

Hoşça ve kitaplarla kalın.

ALINTILAR

''Ama hiçbiri anlatmaz bunların 

Benim içimdekini.'' (Sayfa 11 - Hamlet)

''Çığırından çıkmış bir zaman bu.'' (Sayfa 37 - Hamlet)

''Var olmak mı, yok olmak mı, bütün sorun bu!'' (Sayfa 71 - Hamlet)

''Kim dayanabilir zamanın kırbacına? 

Zorbanın kahrına, gururunun çiğnenmesine, 

Sevginin kepaze edilmesine, 

Kanunların bu kadar yavaş 

Yüzsüzlüğün bu kadar çabuk yürümesine.'' (Sayfa 72 - Hamlet)

''En zengin hediyeleri değersiz bulur böyle yürekler. 

Onları veren sevmez olunca artık.'' (Sayfa 73 - Ophelia)

''Çünkü doğruluğun gücü güzelliği kendine benzetinceye kadar, güzelliğin gücü doğruluğu bir kahpeye çevirebilir. Olmayacak bir şeydi bu eskiden, ama şimdiki zamanda oluyor, görüyoruz.'' (Sayfa 73 - Hamlet)

''Yaptığın söylediğini tutsun, söylediğin yaptığını. En başta gözeteceğimiz şey, yaradılışa tabiata aykırı olmamak. Çünkü bunda sapıttık mı tiyatronun amacından ayrılmış oluruz. Doğduğu gün de, bugün de tiyatronun asıl amacı nedir? Dünyaya bir ayna tutmak, iyilerin iyiliklerini, kötülerin kötülüklerini göstermek, çağımızın ne olup olmadığını ortaya koymak. Gerçeği büyütmek ya da küçültmekle bilgisizleri güldürebilirsiniz, ama bu, bilenleri üzer; oysa bir tek bilgili dost, bilgisiz bütün bir kalabalıktan daha önemli olmalı sizin için.'' (Sayfa 77 - Hamlet)

''Yüreğim, katılaşma, taş olma sakın, yüreğim! 

Neron'un canavarlığı girmesin içine. 

Bırak sert olmasına sert, ama insan kalayım. 

Hançer gibi konuşayım, hançer olmadan.'' (Sayfa 93 - Hamlet)

''Sözlerim uçuyor havaya, ama düşüncem yerde; 

Öz olmayınca söz yükselmiyor göklere!'' (Sayfa 97 - Kral)

''En acı söz ninni gibi gelir sersemin kulağına.'' (Sayfa 110 - Hamlet)

''Bir insana insan mı denir bütün işi 

Yemek ve uyumak olursa dünyada yalnız?'' (Sayfa 115 - Hamlet)

''Nasıl ayırt ederim bir bakışta 

Seveni sevmeyenden?'' (Sayfa 118 - Ophelia)

''Zamanımız böylelerine hayran işte, böyle günün türküsünü çağıranlara! Gösterişler, kırıtmalar altında köpüğe benzer boş bir beyin. Bununla en parlak, en ince görüşlü insanların ağzından girip burnundan çıkmayı becerirler. Oysa içlerini yoklarsanız, bir üfürmede su kabarcıkları gibi patlayıverir neleri varsa.'' (Sayfa 157 - Hamlet)

''Şimdi olacak bir şey yarına kalmaz, yarına kalacaksa, bugün olmaz. Bütün mesele hazır olmakta.'' (Sayfa 159 - Hamlet)

MÜŞFİK KENTER HAMLET izlemek için tıklayabilirsin.

Olmak Ya Da Olmamak - To Be Or Not To Be (Hamlet 1990) izlemek için tıklayabilirsin.

Hamlet - Celal Kadri Kınoğlu izlemek için tıklayabilirsin.

(Daha başka performanslar ve üzerine yapılmış konuşmalar elbette çokça var. Sen de yorumlarda belirtebilirsin.)